شهرستان نیر از شهرستانهای استان اردبیل و از شهرهای زیبای خطه قهرمانپرور آذربایجان میباشد که در زمینه ادبیات ستارگان درخشانی را به جامعه اسلامی ایران عزیز تحویل داده است.
اگر تاریخچه ادبیات نیر را ورق بزنیم میبینیم که در این زمینه این منطقه قدمت چند صد سالهای دارد بطوریکه در کتب قدیمی همچون معجم البلدان از دو دانشمند بزرگ نیری با نامهای احمد بن عثمان نریزی و ابوتراب عبدالباقی بن یوسف نریزی که از ائمه مبرز و با زهد زمانه خویش بوده و سالیانی نیز در نیشابور امامت جماعت مسجد عقیل را داشته یاد میکند، ولی متاسفانه نه تنها آثار مکتوبی از این دو دانشمند در دست نیست بلکه بعد اینها تا اواخر دوره پهلوی و اوایل انقلاب اسلامی از هیچ اهل قلم نیری اسمی و آثاری در میان نیست، اما در اواخر دوران پهلوی شاعرانی چون حسن مجیدزاده ساوالان خالق اثر گرانسنگی چون آپاردی سئللر سارانی و رجب ابراهیمی خالق ترانه جهانی آیریلیق به خلق آثاری چند به زبان ترکی میپردازند، ساوالان سالهای متمادی عضو هیات مدیره و تحریره نشریه وزین وارلیق بوده و هست و حتی به جهت خدمات ارزشمند ایشان به زبان ترکی در دهه هفتاد برزگداشتی برایشان در تهران و نخجوان ترتیب داده میشود، دهها ترانه مرحوم ابراهیمی توسط توسط موسیقی شناس مشهور مشرق زمین مرحوم علی سلیمی که خود نیز اصالتا نیری الاصل بوده اند ساخته میشود و توسط همسرشان اجرا میشود بعدها اثر معروف آیریلیق توسط خواننده بزرگی چون رشید بهبوداف اجرا شده و جهانی میشود بطوری که تا کنون دهها خواننده مشهور از کشورهای مختلف این ترانه را اجرا کردهاند.
همزمان با استاد ساوالان و استاد ابراهیمی که بیشتر در تهران فعالیت داشتند در شهر نیر نیز مرحوم استاد ولی سطوتی با تخلص آغلاغان آثار ماندگاری خلق میکند و با غزلیات شیوای خود شیفتگان خود را مدهوش میکند و یا امیر حسین فردی با خلق داستانهای ماندگار از طرف رهبر کبیر انقلاب به لقب پدر داستان انقلاب مفتخر میگردد، و بنده حقیر روزبه صمدی نیراوغلو نیز پای در راه آن عزیزان گذاشته و موفق به خلق چون عروض و قافیه در شعر ترکی، تاریخ و گردشگری شهرستان نیر و چندین کتاب و مجموعهای شعری میگردم.
اینهایی که یاد کردم چند نفری از دهها شاعر و نویسنده نیری هستند که تا حدودی شهرتشان از جغرافیای شهرستانی فراتر رفته و بعضا حتی جهانشول شدهاند.
و به غیر از شاعران و نویسندگان یاد شده بایستی قید گردد که مرحوم سیدرضا حسینی مترجم برخی از شاهکارهای جهانی، شاعر مردمی صالح عاصم کفاش خالق شاهکار سوری و نوحهسرایی شهیر غلامرضا هادی نیز اصالت نیری دارند.
و باز هستند شعرا و نویسندگان توانمند نیری که پرداختن به آثار و زندگی آنها در این مقوله نمیگنجد، و انشاالله در وقت دیگر به این مقوله پرداخت میگردد.
روزبه صمدی نیری